Chinees…
“Hebben we nog geld? Nee! Nou, zullen we dan maar chinees halen?”!
Een gevleugelde uitspraak in mijn jeugd. Het verhaal gaat dat mijn ouders in hun begintijd een keer op vreselijk zwart zaad zaten. Zes gulden en zeventig cent zat er in de pot. En wat kochten ze daarvoor? Een heerlijke Chinese maaltijd. Het zal duidelijk wezen dat mijn ouders zich er niet snel onder lieten krijgen. Maar ook dat een reden om Chinees te halen zo bedacht was: geit bevallen: Chinees, de eerste sneeuw van het jaar: Chinees, geld op: Chinees!
Op mijn vijftiende werkte ik bij de Chinees, samen met vriendin Bionda. In stamelend Nederlands liet mevrouw ons weten dat Bionda knap genoeg was om te serveren en dat ik maar achter de bar aan het werk moest. Het kwam er zo lomp en onnozel uit dat het gewoonweg grappig was. Mevrouw kon onze namen niet onthouden, dus heetten wij Champignon en Tomaten. Elke zondagmiddag trokken wij ons zwarte rokje en witte blousje aan en liep Champignon Londjes en haalde de Lechauds op terwijl ik bieltjes maakte en dlankjes indeed. Mijn eerste liefde was een Chinees, ik was niet zijn liefde, niet zijn eerste en niet zijn laatste. Boven heb ik nog ergens een map liggen waarvan de kaft volgeschreven is met Chi-Ho. Na het werk aten we chinees en was mevrouw in een goede bui dan aten wij ook nog ijs, samen met mijn eerste liefde.
Samenwonend, tweeverdieners en dus haalden wij regelmatig chinees. Op leuke dagen, op bank-hang dagen en op ik-heb-geen-zin-om-te-koken dagen en op de zomaar dagen. Babi pangang met nasi en kroepoek. Tja, echt origineel zijn we niet. Toen de kinderen groter werden en steeds meer mee gingen eten haalden we minder vaak chinees, want er moesten loempia’s bij, bami, meer nasi, kroepoek en saté en daar werd het duurder van. Het laatste jaar was chinees halen een zeldzaamheid omdat het voor Pien nou niet bepaald een maaltijd is waar ze een hele nacht op door kan. Dus haalden wij heel af en toe stiekem chinees… Oh foei, ja, wij gaven de kinderen wat te eten, brachten ze naar bed en haalden chinees.
Maar helaas, mijn liefde voor Chinees lijkt voor mij een einde te krijgen. De eerste keer dacht ik nog dat het toevallig was dat ik naderhand een hevige maagpijn had en mijn darmen dwars lagen. Ach, het zou wel een virusje zijn. De tweede en de derde keer geloofde ik niet meer in toeval. Nu had ik wel vaag iets gehoord over het chinees-restaurant-syndroom, maar me er nog niet in verdiept. Tja, de hoogste tijd dus om er eens naar te kijken.
Vele sites wijten de reactie op het eten aan Ve tsin, de chemische variant, een smaakmaker welke veel wordt gebruikt in de Nederlandse Chinese keuken. Het is een veel beschreven syndroom met hevige ziekte verschijnselen, al heb ik geen wetenschappelijk onderzoek kunnen vinden. Sterker nog: het bestaan van dit syndroom wordt heftig tegengesproken door diegene die overkomen of willen overkomen alsof ze er meer verstand van hebben. Ook loop ik er weer eens tegenaan dat de berichten op internet mogelijk vergelijkbaar zijn met Telegraafberichten: niet altijd even betrouwbaar. Dus ik lees en trek mijn eigen conclusie en gok daarbij dat men gelijk heeft en dat het de Ve tsin is waar ik last van heb. Als ik het allemaal zo lees heb ik nog geluk met een beetje maagpijn. De klachten kunnen veel erger zijn.
Ve tsin, E621, met vele benamingen maar het best bekend als mononatriumglutamaat. Zo, dat is een mondvol. Het komt niet alleen in chinees eten voor en ook niet elke chinees gebruikt het. Maar, het wordt ook in vele pakjes en zakjes gebruikt. En misschien is dat ook wel de reden dat ik er tegenwoordig last van heb en eerder niet: wij gebruiken geen pakjes en zakjes meer. En ik kan me voorstellen dat mijn lichaam het ontwent is.
Nooit meer Chinees eten dan maar? Ik hoop het niet, in ieder geval minder. Al merk ik dat het eten van het ene restaurant meer reactie geeft dan van het andere restaurant. Ik zal in ieder geval minder enthousiast zijn als iemand voorstelt chinees te halen en per keer de keuze maken wel of niet. Want soms is lekker te verkiezen boven geen buikpijn.